Onbekende schatten uit de kunstcollectie van de Oranjes in het museum
De koninklijke verzamelingen komen naar Gouda! Zelden getoonde kunstschatten uit de collectie van de Oranjes, stuk voor stuk verzameld door Koningin Wilhelmina en koningin-regentes Emma, zijn vanaf 7 oktober te zien in Museum Gouda. Veel schilderijen werden in persoonlijke opdracht gemaakt, of zijn ontvangen als cadeau. Zo wordt de unieke kast met 116 kunstwerkjes van beroemde kunstenaars die Wilhelmina en Hendrik kregen bij hun huwelijk bij hoge uitzondering uitgeleend. En ook een ontroerend en intiem babyportretje van kroonprinses Juliana dat Wilhelmina voor haar man liet maken voor zijn verjaardag is te zien. Bovendien Wilhelmina schilderde zelf ook niet onverdienstelijk, zoals een schilderij dat zij zelf maakte toont. Met de tentoonstelling Koninklijke Kunst licht Museum Gouda een tipje van de sluier op van de kunstschatten van ons koningshuis, te zien van 7 oktober 2023 tot en met 5 mei 2024 in Gouda.
Voor de tentoonstelling Koninklijke Kunst stonden onder meer de Koninklijke Verzamelingen in Den Haag en Paleis het Loo zeldzame stukken af aan Museum Gouda die niet eerder in deze samenstelling te zien waren.
Hulde aan het bruidspaar
Bij koninklijke hoogtijdagen, zoals de bruiloft van Wilhelmina en Hendrik in 1901, was het gebruikelijk om het paar te overladen met geschenken. Vanuit alle hoeken van de samenleving en de koloniën overzee stoomden de cadeaus binnen. Kosten noch moeite werden gespaard. Voor de schenkers was dit de ultieme manier om waardering, eerbied en genegenheid te tonen aan hun vorstin. En kunst was een perfect geschenk voor de kunstminnende, jonge koningin. Pronkstuk op de tentoonstelling is de kunstkast die zij cadeau kregen van de Haagse Kunstenaarsvereniging Pulchri Studio, waar Wilhelmina beschermvrouwe van was. De kast wordt zelden getoond aan het publiek, maar geeft nu al zijn geheimen prijs. Het is een bijna vergeten tijdscapsule, gevuld met meer dan honderd exclusieve kunstwerken van de fine fleur van de Haagse kunstscene van toen. Niet voor niets wordt de kast ten paleize ook wel de “Oóh-en-ááh-kast” genoemd.
Kunst en het Koningshuis
Koningin Wilhelmina had warme banden met de Haagse kunstscene aan het begin van de twintigste eeuw. Ze schilderde zelf ook: dit was een van haar passies. Ze had schilderles van Haagse kunstenaars en werd later zelf ook lid van Pulchri was dan ook “de bekroning op mijn werk”, zoals ze zelf zei. In de tentoonstelling is een onbekend schilderij van haar te zien.
Geregeld gaf ze kunstenaars opdracht tot het maken van portretten van leden van de koninklijke familie, zoals het aandoenlijke babyportretje dat ze speciaal liet maken van haar enige, kostbare dochter, de eenjarige kroonprinses Juliana. Het was een verjaarscadeau voor haar man prins Hendrik. Ook liet ze officiële en publieke optredens vastleggen, zodat het volk een positief beeld van haar kreeg, zoals een schilderij waarop ze als jonge, krachtige koningin geportretteerd is tijdens een wapenschouw op de heide. En staatsieportretten waren ook een belangrijke manier om haar beeltenis te verspreiden in de wereld.
